Veel gestelde medische vragen
Hieronder treft u een selectie van verschillende adviezen voor kwalen die veel voorkomen in de huisartsenpraktijk:
Blaasontsteking: Soms komen bacteriën in de blaas terecht. Deze bacteriën kunnen dan een blaasontsteking veroorzaken. Meestal gaat het hier om de ontlastingsbacterie (E coli). Bij kleine kinderen komt die bacterie nog wel eens in de blaas terecht door "verkeerd" afvegen na het poepen. Langdurig diarree of niet direct uitplassen na geslachtsgemeenschap kan ook de kans op een blaasontsteking vergroten. U kunt een blaasontsteking herkennen aan de volgende klachten: pijn bij plassen, vaak kleine beetjes plassen, aandrang, onderbuikspijn, rug-/flankpijn, bloed in de urine gezien, nierpijn, rillerigheid, ziek gevoel, koorts, stinkende urine die vaak ook troebel is, bij zwangeren: harde buiken of buikpijn. Om blaasontsteking te voorkomen, is het belangrijk voldoende te drinken. Ook cranberry capsules of -sap kunnen preventief werken.
Als u pijn hebt bij het plassen of heel vaak moet plassen, neem dan contact op met de assistente om uw urine te laten onderzoeken op de praktijk. Lever tussen 11-12 uur uw ochtendurine in. Gekoeld bewaard. (in een schoon potje met vermelding van uw naam/geboortedatum). In overleg met de huisarts kan er een behandeling worden gestart. De assistente geeft u nog dezelfde dag de uitslag.
Bloedneus: Bijna iedereen heeft wel eens een bloedneus, de klachten hangen vaak samen met een verkoudheid. Verkoudheid verhoogt de kwetsbaarheid van het neusslijmvlies. Ook door neuspeuteren ontstaat soms een bloedneus. Met name bij kinderen is dit vaak de oorzaak, deze oorzaak is onschuldig en gaat vanzelf weer over. Heb je tijdens je verkoudheid wel eens een bloedneus na snuiten of peuteren? Zorg er dan voor dat je een aantal dagen niet meer aan je neus zit. De ontstane korstjes gaan namelijk weer gemakkelijk open. Bij ouderen kan de oorzaak zijn: te hoge bloeddruk, het gebruik van antistolling of Acetylsalicylzuur/Ascal. Hierdoor kunnen soms zeer heftige en moeilijk te stelpen bloedingen ontstaan. Bij heftige, moeilijk te stelpen neusbloedingen kunt u het volgende doen: snuit 1x uw neus goed, ga in schrijfhouding zitten en knijp net onder uw neusbotje uw neus dicht. Blijf zo 15 minuten zitten. Leg eventueel een koud (ijs-)compres in de nek, zodat de bloedtoevoer naar de neus afneemt. Bloedt uw neus hierna nog? Neem dan contact op met uw huisarts.
Diarree: Wanneer u vaker of meer ontlasting heeft dan normaal en de ontlasting is brijachtig tot waterdun en bestaat gedurende een aantal dagen, dan spreken we van diarree. Diarree gaat meestal vanzelf na 4 tot 7 dagen over. De oorzaak is vaak een virus (buikgriep) maar kan ook veroorzaakt worden door een bacterie of parasiet (denk aan een verre vakantie waar u net van bent terug gekomen - klachten ontstaan vaak binnen 5 dagen na thuiskomst). Deze klachten kunnen ook door de volgende medicijnen veroorzaakt worden: antibiotica, NSAID´s, hoge bloeddruk medicijnen en digoxine (bv. Lanoxin). Denk hier dus aan als u deze medicatie gebruikt en u klachten van diarree krijgt. Bij diarree is het aan te raden meer te drinken, u verliest immers ook meer vocht. Een speciaal dieet volgen hoeft niet. Een medicijn zoals Loperamide raden wij af, dit bevordert de genezing nl niet en kan voor obstipatie zorgen. Heeft u koorts bij de diarree dan is het sowieso af te raden een diarreeremmer te gebruiken ! Bij ouderen en kinderen is extra alertheid op zijn plaats, zij drogen sneller uit bij diarree, zeker waneer er ook sprake is van koorts. Is er bij deze groep sprake van langer dan 1 dag frequente, waterdunne diarree? neem dan contact op met uw huisarts. De combinatie braken en diarree geeft natuurlijk nog meer kans op een snelle uitdroging van de patiënt.
Alarmsignalen van uitdroging kunnen zijn: opvallende dorst, sufheid en verwardheid, neiging tot flauwvallen, bij kinderen geen plasluiers meer hebben, huilen zonder tranen, droge tong. Diabeten moeten natuurlijk de bloedsuiker extra in de gaten houden, deze kan hierdoor ook erg ontregeld raken. Bent u diabeet? Probeer dan wel kleine beetjes te eten en natuurlijk ook voldoende te drinken. Kleine beetjes drinken houdt u waarschijnlijk beter binnen en geeft minder krampen/klachten. Denk hierbij ook aan bouillon en of roosvicee en ORS. Deze dranken bevatten zouten en mineralen die je tijdens de diarree sneller verliest dan aanvult.
LET OP: sommige medicijnen zijn minder betrouwbaar bij diarree of braken. De anticonceptie pil is bijvoorbeeld NIET betrouwbaar als u binnen 4 uur na inname moet overgeven of frequente diarree heeft. Ook anti-epileptica, Lithium, Digoxine, diuretica en diabetes medicatie kunnen onbetrouwbaar worden tijdens overgeven en/of diarree. Neem bij gebruik van deze middelen altijd contact op met uw huisarts. Let ook op uw hygiëne ! Na toiletgebruik goed de handen wassen en bij diarree vaker de luier van de baby wisselen.
Griepklachten: Ieder jaar krijgen duizenden mensen de griep. Griep is een onschuldige aandoening die restloos geneest. Er zijn geen medicijnen om het griepvirus te bestrijden. De klachten die bij griep horen zijn: hoofdpijn, spierpijn, algehele malaise, moeheid, keelpijn, neusverkoudheid, hoesten, (hoge) koorts en koude rillingen. Heeft u tenminste vier van deze klachten, dan kunt u ervan uitgaan dat u griep heeft. Koorts is een normale reactie van het afweersysteem. Als de koorts bij kinderen of ouderen langer dan 3 dagen aanhoudt, neem dan contact op met de huisarts. Natuurlijk is het ook belangrijk de alarmsignalen in de gaten te houden, deze zijn: benauwdheid, een nieuwe koorts periode na een koortsvrije periode, verminderde alertheid (hangerigheid is iets anders dan verminderde alertheid, reageert de patiënt niet duidelijk op een gestelde vraag, dan kunt u spreken van sufheid), geen natte luiers/minder plassen, niet willen/kunnen drinken.
Wat kunt u zelf doen bij deze klachten ? Neem uw rust, loop niet door met de klachten, hoe sneller u uw lichaam rust gunt, hoe sneller het lichaam het virus aanpakt ! Neem zonodig paracetamol (maximaal 4x daags 2 tabletten van 500mg), blijf voldoende drinken (kleine beetjes), bij keelpijn zijn koele drankjes of waterijs vaak prettig, bij neusverkoudheid kunt u Xylomethazoline neusspray (bijv. Otrivin) gebruiken en stomen met warm water/kamille. Neemt u bij ongerustheid, aanhoudende- of verergerende klachten contact op met uw huisarts. Het kan wel 6 tot 8 weken duren voordat u weer helemaal fit bent na een doorgemaakte griep.
Hoesten: Iedereen heeft wel eens last van een hinderlijke hoest. Oorzaak is meestal een onschuldige, virale infectie. De klachten gaan bijna altijd binnen 1 tot 3 weken over. Wanneer u langer dan 3 weken hoest, dan spreken we van chronische hoest, neemt u dan contact op met uw huisarts. Er bestaan verschillende soorten hoest. Prikkelhoest, slijmhoest en blafhoest.
Prikkelhoest is vaak een reden om de huisarts te bellen, omdat je hierdoor niet kunt slapen en het overdag erg hinderlijk kan zijn. Prikkelhoest wordt verergerd door rook of andere sterke geuren. In bed ligt zakt vaak slijm in de keel waardoor een hoestprikkel ontstaat. Prikkelhoest gaat meestal na enkele dagen vanzelf over ! Als u bij de kriebelhoest niet benauwd bent, geen koorts heeft en niet veel slijm produceert, kunt u de assistente bellen voor Codeine tabletjes, deze onderdrukken de hoestprikkel. Codeine kan sufheid veroorzaken, daarom kunt u overdag beter Noscapine (tabletjes of- siroop) gebruiken. Houdt de prikkelhoest aan? Neemt u dan contact op met uw huisarts.
Slijmhoest kan ook onprettig zijn, maar geeft vaak wel een beter gevoel omdat u slijm ophoest en vaak zo de klachten vermindert. Nu is de hoest duidelijk functioneel. Bij vastzittend slijm kunt u stomen met warm water/kamille, goed drinken en/ of bij de drogist/ apotheek een slijmoplosser halen voor vastzittend slijm (bijv. Broomhexine tabletjes of -siroop). Vaak gaan de klachten na een aantal dagen vanzelf over.
Blafhoest kan duiden op pseudo-kroep. Dit komt vooral voor bij kinderen van 6 maanden tot 5 jaar. Een eerste aanval van pseudo-kroep is voor ouders vaak eng om mee te maken. Een aanval verloopt bijna altijd op dezelfde manier. Het kind is niet ziek, vaak alleen maar verkouden. Laat in de avond of vroeg in de nacht wordt het huilend wakker. Het kind is dan benauwd. Het inademen gaat moeilijk en gaat gepaard met een gierend geluid. Het kind heeft een luide blafhoest en is soms hees. De temperatuur is normaal of hooguit rond de 38 graden. Pseudo-kroep wordt door een virus veroorzaakt. De slijmvliezen van de stembanden en bovenste luchtwegen raken ontstoken en zwellen op. Daardoor wordt het kind hees, gaat het hoesten en krijgt het moeite met inademen. Angst en huilen maken deze klachten vaak erger. Bij een aanval van pseudo-kroep is het volgende van belang: Blijf rustig. Wanneer u als ouder paniekerig wordt, draagt u de angst over op uw kind. Probeer het kind gerust te stellen en bv. af te leiden met een knuffel.
Wat kunt u doen: Warme vochtige lucht vermindert de hoestprikkel. Ga samen met uw kind minimaal 20 minuten naast de warme stromende douche zitten (deur van de badkamer dichthouden). Geef u kind iets te drinken dat de keel verzacht, warme thee met honing (vanaf 1 jaar) of suiker.
Alarmsignalen bij hoest: benauwdheid, bloed ophoesten, pijn in de borstkas, kortademigheid, hoge koorts, kwijlen en niet kunnen slikken, piepende ademhaling, koorts hoger dan 38 graden langer dan 3 dagen of weer oplopend na koortsvrije periode, ernstig algemeen ziekzijn, longontsteking of bronchitis in de voorgeschiedenis. Neemt u dan contact op met uw huisarts.
Keelpijn: keelpijn wordt veroorzaakt door een virus of een bacterië en gaat meestal vanzelf over. Meestal worden de klachten veroorzaakt door een virus, dit kan niet bestreden worden met antibiotica. Bij een bacteriële infectie kan antibiotica de ziekteduur maximaal met 1 of 2 dagen bekorten. Symptomen van keelpijn zijn: een rode rauwe, pijnlijke keel (soms met witte stippen), slikklachten, opgezette klieren, pijn bij praten. De klachten kunnen langer dan 1 week aanhouden. Advies bij keelpijn: pijnstillers (paracetamol 4x daags 2 tabletten van 500mg maximaal), niet roken, neem rust, regelmatig iets kouds drinken of het eten van een waterijsje.
Alarmsignalen bij keelpijn: klachten die langer dan 7 dagen aanhouden en niet langzaam verbeteren of zelfs toenemen, de mond niet kunnen openen, aanhoudende klachten van koorts (> 3 dagen), huiduitslag, reuma in de voorgeschiedenis of een sterk verminderde weerstand door bijv. chemotherapie. Heeft u deze klachten naast uw keelpijn? Neemt u dan contact op met de huisarts.
Koorts: is een normale reactie van het afweersysteem van ons lichaam. Als we koorts hebben betekent dit dus dat onze afweer goed werkt. Sommige mensen denken dat koorts gevaarlijk is of dat (hoge) koorts wijst op een ernstige ziekte. Meestal is dit niet het geval. Een verkoudheid, hoesten, oorpijn of keelpijn zijn onschuldige klachten die vaak met koorts gepaard gaan. Temperatuur die rectaal gemeten wordt, is het meest betrouwbaar ! Zorg er altijd voor dat u een thermometer in huis heeft.
Bij een kind dat onder de 3 maanden koorts krijgt, moet u ALTIJD een arts raadplegen. Bij kinderen boven de 3 maanden, mag de koorts niet langer aanhouden dan 3 dagen. Duurt dit wel langer? Neemt u dan contact op met uw huisarts. Heeft u na een aantal koortsvrije dagen weer een periode van koorts? Neemt u dan contact op met uw huisarts.
Vaak zegt toestand van de patient meer dan de hoogte van de koorts.De mate van ziek zijn, naast de koorts, is belangrijk om in te kunnen schatten hoe ziek iemand is en of de huisarts de patiënt moet zien. De assistente zal hierdoor altijd e.e.a. uitvragen om dit in te kunnen schatten.
U kunt zelf letten op een aantal symptomen: drinkt u nog voldoende? plast u nog? bent u alert? Houden de klachten eerder aan dan dat ze verbeteren? Bij kinderen: huilt uw kind ontroostbaar? Heeft het nog natte luiers? Drinkt het voldoende? Huilt het met tranen? Grijpt u kind naar het oor? Vlekjes die ontstaan nadat de koorts is gezakt, passen bij een virale infectie ((kinderziektes). Heeft uw kind naast de koorts puntbloedingen ( rood paarse puntjes die niet weg te drukken zijn) op de huid of kreunt uw kind tijdens de koortsperiode? Neemt u dan snel contact op met uw huisarts! Bent u onlangs in de tropen geweest? Is in het verleden uw milt verwijderd? Neemt u dan contact op met een arts! Bij overige vragen of bijzonderheden neem dan contact op met uw huisarts.
Ontstoken oog: Is in de meeste gevallen een ontsteking van het bindvlies (oogwit) van het oog. Verschijnselen kunnen zijn: rood oog, branderig gevoel, afscheiding (prut in het oog mn bij het wakker worden), jeuk en tranenvloed. Er is geen of weinig pijn en het zicht is normaal/ u ziet geen lichtflitsen. Een ontstoken oog is erg besmettelijk en door de jeuk kan gemakkelijk het andere oog mee besmet worden. Neemt u hierom uw hygiëne goed in acht (na wrijven de handen wassen b.v.). De ontsteking kan veroorzaakt worden door: bacteriën, virussen, allergie, problemen met de traanfunctie van het oog en door ontstekingen van de oogleden. Bent u contactlens drager, zet dan ten tijde van de klachten een bril op. Gebruik ook geen oogmake-up.
Wat kunt u er zelf aan doen? U kunt de eerste dagen zelf de ogen uitwassen met een schoon watje en kraanwater, doe dit een aantal keer per dag. Vroeger was het noodzaak het kraanwater eerst te koken, tegenwoordig is het kraanwater zo schoon dat dit niet meer hoeft. Heeft u naast de oogontsteking ook klachten van een neusverkoudheid, start u dan met Otrivin (eigen huismerk drogist) neusspray. Door de holtes en de neus die met elkaar in verbinding staan, kan een verkoudheid namelijk zorgen voor een "snot-oog". Worden de klachten veroorzaakt door een allergie? Neemt u dan contact op met uw huisarts, u kunt hiervoor een oogdruppel en/of antihistaminicum tablet krijgen. Bij aanhoudende klachten ondanks het uitwassen of klachten van veel pijn, ernstige hoofdpijn, dubbel zien of het zicht wat niet normaal is/ lichtflitsen zien, neemt u dan contact op met uw huisarts. Heeft u een voorwerp in het oog gehad, neemt u dan contact op met uw huisarts.
Rugklachten: Meer dan 90% van de rugklachten betreft aspecifieke lagerugpijn. Bij acute aspecifieke lagerugpijn (die korter dan 6 weken duurt) boekt het zonder meer afwachten evenveel resultaat als welke behandeling dan ook. Soms gaat de rugpijn samen met uitstraling. Dit kan zijn naar de bil of een deel van het been. Heeft u hiernaast ook krachtverlies, tintelingen, gevoelsverandering van het been, pijn bij plassen, aandrang, aanvalsgewijs pijnaanvallen in de rug/buik streek, niet kunnen plassen, uitstraling tot onder de knie, ziet u bleek, klam, misselijk of bent u kortademig? Neemt u dan contact op met uw huisarts. Bent u bekend met een aneurysma, een maligniteit? Neemt u dan contact op met uw huisarts. In eerste instantie is het advies bij lage rugpijn: paracetamol (pcm) tot 4x daags 2 tabletten van 500mg (tenzij het een kind betreft, kijk dan op de bijsluiter voor de maximale dagelijkse dosering) neem dit consequent in zodat u een spiegel van het medicijn in het bloed kunt opbouwen, de werking wordt dan beter. Zo nodig bij pijnklachten (overdag en 's nachts, u kunt dan wakker worden van de pijn) die bij de maximale dosering van pcm nog niet voldoende onderdrukt wordt, kunt u (mits u bekend bent met maagklachten) kortdurend hiernaast ook ibuprofen 400mg 3d1t maximaal gaan gebruiken. Wissel dit binnen 24 uur af in een schema. B.v begin de dag met 2 stuks pcm gevolgd na een aantal uur door 1 ibuprofen, na een aantal uur weer opgevolgd door 2 stuks pcm etc. Houd de plek warm (denk aan een warme douche) en blijf in beweging! Neem 1 tot 2 dagen rust als bewegen niet goed mogelijk is. Houd niet te lang rust, dit vertraagt het herstel. Worden de klachten met een aantal dagen tot een week niet langzaam beter? Neemt u dan contact op met uw huisarts. Komen de klachten vaker voor en wilt u ter ondersteuning graag wat oefeningen/ begeleiding bij uw klachten? Neemt u dan contact op met een fysiotherapeut. Hiervoor heeft u geen verwijzing nodig.
Tekenbeet: Een teek is een klein insect dat zich voedt met bloed van dier of mens. Teken leven voornamelijk in bossen en struiken. Tekenbeten komen vaak voor, met name in de periode maart tot november. Ze leiden zelden tot ernstige gevolgen. Met de beet is overdracht van de bacterië Borrelia burgdorferi mogelijk. Deze bacterië kan leiden tot de ziekte van Lyme. Slechts een deel van de teken is drager van de bacterië (tussen 2 en 30%). Hoe langer de teek in de huid aanwezig is, hoe meer kans op besmetting met Lyme. Maar een deel van de besmette mensen, krijgt ook daadwerkelijk symptomen van de ziekte. Vaak is de relatie met een tekenbeet niet duidelijk omdat de klachten tot wel maanden na een tekenbeet kunnen optreden en soms is het hebben van een tekenbeet niet eens bemerkt. Het belangrijkste om te doen als je een tekenbeet opmerkt is de teek zo snel mogelijk te verwijderen. Pak (het liefst met een tekentang) de teek net achter het kopje vast en trek hem met een draaiende beweging loodrecht uit de huid. Zorg ervoor dat de teek niet wordt leeg geknepen. Gebruik hiervoor ook geen alcohol of andere ontsmettingsmiddelen, de teek kan hiervan nl misselijk worden en zal dan gaan braken, hierdoor wordt de kans op besmetting verhoogd. Als er een deel van de teek in de huid achterblijft is dit niet erg, dit deel zweert er vanzelf uit en kan geen kwaad, mits de plek ontstoken raakt natuurlijk. Ontsmet de huid nadien wel met alcohol of Betadine. Noteer in uw agenda wanneer u de teek hebt verwijderd.
Symptomen die kunnen passen bij een Lyme besmetting kunnen zijn: koorts, malaise, lymfklierzwelling, dubbelzien en soms een rode ringvorming om de tekenbeet heen. Heeft u een van deze klachten? neemt u dan contact op met uw huisarts. Een eerder opgelopen tekenbeet, wel of niet behandeld, biedt geen bescherming of immuniteit. Draag in het bos kleding die armen en benen bedekt. Controleer het lichaam na iedere wandeling. Gebruik eventueel een insectenwerend middel met DEET.
